پد سلولزی و خاصیت مویینگی
مویینگی چیست؟
در این مقاله سعی به توضیح پد سلولزی و خاصیت مویینگی بپردازیم. به توانایی یک مایع برای بالا رفتن از فضای باریک بدون کمک جانبی از پدیده دیگر، و بر خلاف نیروی گرانش که در محیط خارج وجود دارد مویینگی (به انگلیسی: capillarity capillarity ,capillary motion capillary effect ,wicking) میگویند.
در تعریفی دیگر مویینگی یکی از پدیدههای فیزیکی ناشی از نیروهای چسبندگی سطحی است.
اگر یک لوله ی مویین شیشهای (لولهای بسیار باریک) را در آب قرار دهیم آب در لوله بالا میرود (برخلاف قانون جاذبه) و سطح آن کاو (مقعر) خواهد بود اما اگر همین لوله را درجیوه مایع قرار دهیم، جیوه از سطح قبلی خود پایینتر میایستد و سطح کوژ (محدب) پیدا میکند.
مثال های مویینگی
برای پدیده مویینگی در طبیعت مثال های وجود دارد که یکی از آنها درختان هستند. خاصیت مویینگی در بسیاری از گیاهان دیده میشود، آب از تنه و شاخه های درختان بالا میرود و در برگهای درختان تبخیر میشود. همینطور می شود، خاصیت مویینگی را در گچ و کاغذ هم دید (گچ و کاغذ ماهیتی متخلخل دارند)
خاصیت مویینگی را میتوان با قراردادن یک ساقه ی کرفس در یک لیوان آب رنگی (رنگ خوارکی) مشاهده کرد زمانی که ساقه کرفس در لیوان قرار میگیرند، آب رنگی کم کم از ساقه بالا می آید (فعالیت بر خلاف جاذبه)
همچنین میتوان نمونه هایی از خاصیت مویینگی را در اسفنج، جاری شدن اشک چشم انسان، عملکرد خودنویس و شمع نیز مشاهده کرد.
همانطور که اشاره شد، کاغذ به دلیل اینکه ماهیتی متخلخل دارد، دارای خاصیت مویینگی است.
همانطور که در این مقاله اشاره شده است، پد سلولزی محصولی است که مواد اولیه آن کاغذ کرافت است. به همین علت می توان از پد سلولزی به عنوان یکی از نمونه های خوب برای مشاهده خاصیت مویینگی نام برد. پد سلولزی به صورت آماده در طبیعت وجود ندارد و برای تولید آن به کارخانه و ماشین آلات مدرن احتیاج داریم.
کاغذ کرافت مورد استفاده برای تولید پد سلولزی در ایران تولید نمی شود و بصورت خام از کشورهای اروپایی مثل فنلاند و یا چین، وارد می شود. بعد از طی پروسه های تولید به صورت پد سلولزی به بازار عرضه میشود. (تولید کنندگان پد سلولزی درایران اکثرا مواد اولیه را ازچین وارد میکنند برای شناسایی پد مرغوب و تولید کنندگان معتبر این مقاله را مطالعه کنید)
خاصیت مویینگی در پد سلولزی چه کاربردی دارد؟
همانطور که میدانید سال هاست که برای خنک کردن محیط منزل و محل کار در اکثر مناطق ایران از کولرآبی پوشالی استفاده میشود. اما تولید کولرهای آبی سلولزی چندسالی است که به علت افزایش آگاهی مصرف کنندگان از مزیتهای پد سلوزی به نسبت پوشال سوزنی، تمام یا قسمتی از کولرهای آبی تولیدی خوشان را به صورت سلولزی به بازار عرضه میکنند.
پد سلولزی به در مقایسه با پوشال سوزنی از مزیتهای زیادی برخوردارد است که در این مقاله به آن شاره شده است.
اما یکی مهم ترین تفاوت های بین پد سلولزی و پوشال سوزنی و پد پلاستیکی خاصیت مویینگی است مه فقط در پد سلولزی وجود دارد. خاصیت مویینگی در پد سلولزی باعث مشود که تمام سطح پد در تماس با آب بصورت یکنواخت و یکسان خیس شود و خیس بماند.
خاصیت اولِ مویینگی پد:
باعث میشود، هیچ نقطه ی در پد سلولزی خشک نماند.
خاصیت دوم مویینگی پد:
به پد این اجازه را میدهد تا مقدار قابل توجهی از آب را در خود جذب ونگهداری کند.
ثمره خاصیت مویینگی این است که به نسبت پوشال سوزنی مصرف انرژی کاهش میابد و خنکی بیشتری توسط کولر آبی ایجاد میشود. با توجه به افزایش نرخ مصرف انرژی در کشور و همچنین افزایش هزینه مصرف انرژی در کشور به نظر میرسد که خاصیت مویینگی باعث میشود که ما در سطح ملی انرژی کمتری مصرف کنیم و همچنین در سطح خانوار هزینه کمتری بابت راحتی خودمان بپردازیم.
واسطه های سرمایش تبخیری که در حال حاضر برای دستگاه های سرما ساز استفاده میشود عبارتند از:
پوشال سوزی
پد سلولزی
پد پلاستیکی
اما با توجه به مطالبی که بیان شد به راحتی میتوان دریافت که خاصیت مویینگی فقط در پد سلولزی که از کاغذ کرافت ساخته میشود وجود دارد.
![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
زاویه زاویه قرار گیری لایه ها | راندمان راندمان خنکی پدهای سلولزی | ابعاد بازه ابعادی پدهای سلولزی | طول موج طول موج لایه های کاغذی |